پند ورگرون و چاله گرم کنون

1399
کهگیلویه و بویراحمد
0:37:32
تاریخ انتشار: 1399/12/27

پندوَهگرون (پندورگرون) در گذشته اگر خانوادهای در طول سال یکی از کسان خود را از دست می‌داد و فردی از بین آنان به رحمت ایزدی می‌پیوست، معمولا خانواده‌ی فرد فوت شده لباس سیاه می‌پوشیدند و تا سر سال آن را عوض نمی‌کردند. وقتی ایام نوروز فرامی‌رسید، فامیل آن خانواده برای آنها لباس رنگی و شاد می‌خریدند. این لباس برای مردان بیشتر پیراهن بود و برای زنان روسری یا پیراهن. شب قبل از عید، فامیل به خانه‌ی بزرگترین عضو خانواده‌ی عزادار می‌رفتند و لباس نو را بر تن آنها می‌پوشاندند. این لباس یا به صورت آماده خریداری می‌شد، یا پارچه‌ای بود که آنها خود آن را می‌دوختند. بدین ترتیب عزا را از آن خانواده برمی‌داشتند که به این رسم «پندوَهگرون» (پَند یعنی عزا و و هگرون یعنی برداشتن) می‌گفتند. این رسم همچنان در میان مردم استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد و به همین شکل برگزار می‌شود. مردم معتقدند سال جدید را باید به شادی آغاز کرد و غم و عزا را کنار گذاشت. چاله گرم کنون در شب عید نوروز، زنان خانه اجاق یا همان چاله‌ی خانه را با پخت غذایی از گوشت و برنج گرم می‌کنند. در گذشته، مردم که کمتر می توانستند برنج و گوشت طبخ کنند، سعی می کردند در طول سال مقداری برنج را ذخیره کنند تا در شب عید آن را بپزند. برای اینکه این برنج مورد دستبرد موش و حشرات قرار نگیرد، آن را در کیسه ای می ریختند و با ریسمان باریکی آن را به سقف خانه آویزان می کردند تا شب عید نوروز فرا برسد. در شب عید بانوی خانه دیگ غذا را روی آتش گرم می گذاشت و برنج را می پخت و آماده می کرد تا همه اهل خانه بتوانند برنج یا همان شله بخورند. در کنار آن مرغی محلی و خانگی نیز به صورت کامل کباب می کردند و یا به صورت خورش می پختند. در ایام نوروز چون سبزی های کوهی و صحرایی هم به بار می نشینند و می رویند، در پخت برنج از آن استفاده می کردند که در مناطق مختلف استان ممکن بود این سبزی فرق کند... مثلا کنگر، بابونه، یا بن سرخ (لیزک). این شب را چاله گرم کنون می گفتند چون هم در این شب حتما باید غذای گرم استفاده می شد و بنابراین چاله یا همان ااجاق گرم می شد و هم معتقد بودند با گرم نگه داشتن اجاق در شب عید در تمام طول سال برکت در خانه هایشان خواهد بود و اجاقشان گرم و روشن خواهد بود و همیشه غذای گرم برای خوردن خواهد بود. امروزه، به رسم پیشینیان، در شب عید همین آیین برگزار می شود و زن خانه غذای گرم می پزد که همان پلوهای مختلف (شله) با مرغ و گوشت است. همه اعضای خانواده دور سفره می نشینند و غذا را می خورند.